Павал Місько Прыгоды Бульбобаў

Прыгоды Бульбобаў

Былі сляпыя, сталі відушчыя

А я ўжо думаў, што нічога на свеце лепшага і не трэба...

Праўда, спачатку нават не думаў. Проста адчуваў, як мне добранька, калі спіш каля чагосьці цёплага, мяккага, варухлівага, вялікага. І пахучага. Я гэты родны пах не пераблытаю ні з якім іншым. Бо ёсць яшчэ каля мяне нешта варухлівае, але не такое вялікае. Яно і пахне крыху не так. І не пасмокчаш яго. Праўда, я спрабаваў пасмактаць - за вуха ці за хвосцік, але смаку ніякага. Так - забаўка. А вось калі патыцкаешся мордачкай у тое вялікае і цёплае, зловіш такую сусолачку...

Ой, не магу!.. Цмокнеш раз, другі, і ў рот табе пальецца такое салодкае, смачнае, духмянае. Толькі каўтай, не марудзь. І каўтаеш, пырхаеш, аж захлёбваешся, і чуеш, як у тваім жывоціку цяплее, а па ўсім целе перакочваецца прыемная млявасць, ахоплівае дрымота. Ах, якая дабрыня!

А сёння толькі прачнуўся, пазяхнуў, як штосьці балюча рэзнула ў правае вока. Я перапужаўся і зноў заплюшчыў яго. От жа дзіва, га? Што гэта магло б такое быць? Што са мною сёння здарылася? Зноў паціху расплюшчваю вока - і зноў заплюшчваю ад страху. Ай-яй-яй! Так светла-светла наўкол, здаецца, нават у табе самім усё свеціцца. А сярод светлага ёсць яшчэ больш светлае - кружок. На яго ажно глянуць балюча, хіба як прыплюшчыш павекі, зробіш вузенькую шчылінку.

- Ну, што ты мне міргаеш адным вокам? Добрай раніцы, сынок!

Тое цёплае і вялікае, з-за каго я спалохана паглядваў на светлы кружок, узнялося нада мною. Не ўсё: адна толькі вялікая галава з вялікімі вушамі і вялікімі добрымі вачыма.

- Што, кажу, падміргваеш мне? Давай умывацца... Але спачатку пацягніся добра, каб усе жылкі затрашчалі, фіззарадачку зрабі.

Калі я пацягнуўся як след, галава схілілася нада мною, лізнула мне нос і губы, правае і левае вока, за вушамі, зноў вочы - правае і левае.

- От та-ак... От та-а-ак... Каб добра вочкі глядзелі, - вурчала галава.

Я ўжо бачыў на абодва вокі, у вачах больш не рэзала, як спачатку.

- Хто ты? - прапішчаў я.

- Твая мама.

- Ма-а-а-ама-а... - Мне зрабілася лёгка і радасна. Дык вось яно хто - тое вялікае, цёплае, добрае! І смачнае, пахучае! Гэта проста мая мама. Мама, мама!

- А хто я?

- Мой сынок, сабачаня. Ну, а ты чаго не прачынаешся? - Мама лізнула і тое цёплае, што ляжала справа ад мяне каля мамінага жывата. Такое, як і я, па росту і масці такое - шэранькае. - Уставай! Брацік твой зусім-зусім прачнуўся, у яго ўжо вочкі глядзяць. А ты... Эх ты, лежабок...

Мама вурчала і ўмывала яго языком. Усяго - ад носа да хвосціка. Брацік мой соладка мружыў вочы, крахтаў ад задавальнення. Але чаму мама яго ўсяго мые, а мяне толькі палізала ў пыску, у вочкі, за вушкамі? Што я - горшы за брата? Калі ён мне брат, то хто я яму? Таксама брат.

Два браты, абодва роўныя, і мама нас павінна любіць аднолькава.

Я не паспеў добра пакрыўдзіцца, як мама зноў пачала лізаць мяне, умываць і спінку, і жывоцік, і пад лапкамі.

- Ух-ха-ха! Ой, ха-ха-ха! - Ад казытання мяне разбіраў смех - не вытрываць проста. А язык у мамы мокры, шурпаты, але і далікатны.

Мама сказала, што цвёрдае і халоднае, крыху цемнаватае вакол нас - дошкі будкі. А светлы, яркі-яркі кружок на адной сценцы - лаз. Ну, выхад, значыць. Мама паабяцала, што з гэтага дня будзе многа-многа нам расказваць.

Добра ў нашай будцы каля мамы. Утульна, мякка, цёпла. І светла! Як добра, калі светла, а не цёмна. Бачыш, куды ступаць, і не стукаешся носам.

А што там, за гэтым светлым-светлым кружком, за дзвярыма?

Мама пакарміла нас, брацік зноў соладка захроп, паклаўшы на мяне тоўстую мордачку. Бач ты яго, прывычку ўзяў - наверх узбірацца. Не паддамся!

Я вылузаўся з-пад яго і ўбачыў, что мама шмыгнула ў лаз і знікла з вачэй.

Куды яна пайшла? Яна думала, што я сплю і можна ісці.

Але ж я не сплю!

Брат спіць, а я не сплю.

Што там, за гэтым светлым-светлым кружком, за дзвярыма? Адтуль столькі ўсякіх гукаў далятае. Я нібы не чуў іх да сённяшняга дня. Нібы з'явіліся ў мяне не толькі вочы, але і вушы.

Што там?

Хто каго выбраў

Пакуль я так думаў і прыкідваў - што там, за светлым кружком, у будцы пацямнела. Я ўзрадаваўся: мама вяртаецца! Ажно не. Дзірку-выхад амаль закрылі дзве галавы. На маміну не падобныя. Мордачкі ў іх пляскатыя, ружаватыя, не такія, як у мамы і браціка. Але ёсць на мордачках і насы, і раты, і вочы, і вушы. Вочы добрыя, як у мамы. А ўсё астатняе - проста смех: насы тырчаць кругленькія, вушы таксама паўкруглыя, прасвечваюць ружовым і тапырацца ў бакі. Раты маленькія. Абедзве галавы вельмі падобныя адна на адну, мабыць, гэта браты, як і мы.

- Ой, Толя... Яны ўжо глядзяць! - сказала левая галава.

- Гэты, што глядзіць, - мой! - сказала правая галава, якую назвалі Толем.

- А тоўсценькі - мой! - сказала левая галава.

Толя прасунуў у будку ружовую лапу і пагладзіў мяне па галаве. Прыемна, нібы мама палізала. І не страшна!

- Булька... Булька... - гаварыў Толя і гладзіў, а ў мяне ад асалоды ажно вочы заплюшчваліся. Булька мяне зваць! А я і не ведаў!

- А мой - Боб! Бобка, хадзі сюды! - У будку прасунулася другая ружовая лапа з пальцамі і схапіла майго брата за каршэнь. Боб падрыгаў лапамі і знік у лазе.

- Няхай бы спаў! Ты чалавек ці хто? - накрычаў на яго Толя. Але і сам раптам схапіў мяне за загрывак, і я задрыгаў лапамі ў паветры. «Мама!» - хацелася закрычаць мне ад страху, але я толькі віскнуў.

І ніколечкі нам не балела. Гэтыя чалавекі не ведаюць, што так мама нас карае. У нас яшчэ і вочы не глядзелі, а Боб ужо лез да мяне сварыцца за сусолку. Яму здалося, што малако ў маёй смачнейшае, чым у яго. Ён адбіраў, а я не даваў. Тады мама страсянула Боба за каршэнь і паклала на сваё месца. Дала пысаю кухталя і мне - каб не сварыліся больш.

І я гэта добра помню!

Чалавекі пасадзілі нас сабе на калені і гладзілі, гладзілі...

- Булька, Булька... - лашчыў мяне Толя. Ён вёў рукою ад носа па лбе, па карку, па спінцы. Нават мой хвосцік памераў - хаваецца ў кулачку. І так мне прыемна было і зусім-зусім не страшна. Добра, што я выбраў сабе Толю! Ну, няхай не я, а ён мяне выбраў, дык што? Якая розніца? Мы адзін аднаго выбралі.

- Коля, а ў твайго Боба кончык хвосціка белы! - сказаў мой Толя.

- Ой, праўда! - Коля з радасці падняў Боба за пярэднія лапы, паглядзеў яму на жывот, бо хвосцік Боба быў там. Боб падціснуў яго ад страху. - Дык ты белахвосцік?! От, добра, цяпер мы вас не пераблытаем.

А Боб вісеў так, вісеў і ад страху пусціў маленькі фантанчык. Коля айкнуў і адхіснуўся ад яго, пачаў атрэпвацца.

Добра, што ў Боба знайшлася такая прыкмета. Але ж вельмі мала таго белага - мо з кіпцік даўжынёю.

Так і сядзелі каля будкі Толя і Коля і ўсё гладзілі нас. Боб супакоіўся, пазяхнуў і заснуў у Колі на руках. Мне таксама соладка драмалася, але я стараўся глядзець. Хоць адным вокам. Параўноўваў Толю і Колю. З твару яны кропачка ў кропачку падобныя, аднолькава адзетыя.

- Я пад майку свайго... - сказаў Коля, адцягнуў нешта на жываце, як шкурку, і паклаў у схованку Боба.

Хацеў і Толя са мною такое зрабіць, але пачаў раптам гаварыць «ха-ха-ха!» і паказваць на Колеў жывот. Майка ў тым месцы, дзе ляжаў Боб, зрабілася мокрай-мокрай.

«Як мы іх будзем пазнаваць, хто чый? - думаў я. - Няма ў іх хвастоў, няма белага кончыка на хвасце».

Стамілася маё правае вока глядзець - столькі святла на дварэ! Я заплюшчыў правае і расплюшчыў левае. Які вялікі двор! Гэта ж колькі на ім можна паставіць такіх будак, як наша? Мо больш, чым белых валаскоў на хвасце ў Боба. А каля нас узвышалася і цягнулася сцяна такой высокай і вялікай будкі-дома, што не хапала вачэй, каб усё агледзець за раз. У сцяне былі і дзверы, толькі не круглыя, як у нашай будцы, і яны зачыняліся закрываткаю. Мабыць, у такіх будках-дамах жывуць чалавекі. І толькі я так падумаў, як закрыватка прыадчынілася і адтуль выскачыла наша мама, смачна аблізнулася.

- Пальма бяжыць! Кладзі назад! - спужаўся Коля.

Нас хуценька паклалі ў будку. Але чаго было баяцца? Наша мама добрая, яна не кусаецца, вунь - ветліва махае хвастом.

Сабакі, значыць, могуць хадзіць у чалавечы дом. А чаму не хочуць лезці да нас у будку Толя і Коля? Змясціліся б, толькі трэба ім крыху скруціцца. Хай бы і яны пажылі з намі!

- Толя! Коля! Ідзіце есці! - пачуўся недзе на двары чалавечы голас. - Мыйце рукі - і есці!

- Тата заве! - усхапіўся Коля. Любіў, мабыць, паесці, як і Боб.

А што такое тата? Ці хто такі? Тое самае, што і мама, ці не? Я стаў пярэднімі лапамі на Боба і выглянуў з будкі. Тата Колі і Толі быў каля дзвярэй у дом. Гэта таксама чалавек, толькі куды большы і здаравейшы за Толю і Колю. Значыць, Толя і Коля яшчэ не сапраўдныя чалавекі, а дзеці. І такое дзіва! Толя і Коля ішлі да таты на задніх лапах, і тата стаяў на задніх лапах. Пярэднія целяпаліся так сабе, яны, відаць, і называліся рукі. Але нашто іх было мыць? На руках жа не ходзяць. І нашто ім яны, калі вісяць без карысці? Хаця я ўжо ведаю нашто. Імі можна браць за каршэнь лепш, чым зубамі. Можна імі і па галоўцы гладзіць.

І яшчэ я прыгледзеў: на кожнай руцэ ў іх многа пальцаў, і ўсе - доўгія.

Нас пачынаюць блытаць

Мама Пальма толькі прасунула галаву ў будку - «Вы тут?» - і зноў кудысьці пабегла. Яна вярнулася, калі Боб моцна спаў. А я не спаў, я толькі драмаў. Я чакаў яе, каб папытацца: а ці ёсць і ў нас тата?

Мама лізнула мяне і Боба, адсунула пысаю ўбок і стомлена прылегла. Мне адразу стала так добра каля яе, што я і пра тату забыў.

...Прайшло некалькі дзён.

То спім, то дрэмлем, то кормімся. То няма мамы, і мы чакаем яе, нудзімся. То нас лашчаць, пасадзіўшы на калені, Толя і Коля. Мы ўжо зусім-зусім прывыклі да іх. Я пачаў нават адрозніваць Толю ад Колі - у яго быў свой пах.

Мама неяк расказала нам, што Коля, Толя і іх тата прыехалі сюды з горада. Але яны свае людзі, на іх брахаць не трэба. А самыя-самыя свае, якія ўвесь час тут жывуць, гэта баба Ганна і дзед Антон. Брахаць жа трэба толькі на чужых. А чужых людзей ёсць яшчэ многа, яны жывуць у сваіх дамах.

- А як гэта - брахаць? А ці на ўсіх чужых трэба брахаць? Ці заўсёды? - пыталіся мы.

І мама цярпліва на ўсё адказвала.

Боб паспрабаваў брахаць. Атрымаўся не брэх, а піск. Я нават не спрабаваў: толькі сораму набярэшся.

- А ў нас тата ёсць? - нарэшце спытаў я ў мамы.

- Ёсць, а як жа. Я калі-небудзь пакажу яго, пазнаёмлю. У сабак такая завядзёнка: таты не жывуць разам з дзецьмі.

Мы зноў паснулі. І, мабыць, у сне я злавіў Боба за белы кончык хваста і сусліў яго. Бо калі прачнуліся і падурэлі крыху з Бобам, падужаліся, мокры кончык хваста зрабіўся шэры ад пылу і пацярухі. Мы і так абодва былі шэрыя, толькі носікі чорненькія. І тут да будкі падышлі і прыселі Толя і Коля.

- Булька, Булька, - пазваў мяне Толя, а сам пацягнуў за лапу Боба.

- Боб, Бобка, - сказаў Коля і ўзяў за шкірку мяне.

Я запішчаў: пераблыталі! Але ні Толя, ні Коля не разумелі майго піску.

- Нешта пахудзеў мой Боб, - сказаў Коля і пагушкаў мяне.

- А мой Булька паправіўся, малайчына, - гладзіў Боба мой Толя. І я зноў не вытрываў, запішчаў. Так лашчыць, як Толя, Коля чамусьці не ўмеў.

Толя гладзіў, гладзіў Боба і правёў па хвосціку раз, другі, прапусціў хвосцік цераз кулачок. І раптам закрычаў:

- Глядзі, і ў Булькі кончык хваста пабялеў!

Тады Коля пагладзіў, пацёр мой хвосцік.

- Ой, а ў Боба пацямнеў... - прашаптаў ён.

Мы пачалі абурана пішчаць.

- Мы іх пераблыталі! - нарэшце здагадаліся яны.

Толя і Коля памянялі нас, і мы адразу супакоіліся.

- Бульбобы вы! Абодва Бульбобы! - Толя падняў мяне за пярэднія лапы, паставіў на заднія, як чалавека.

- Ну - пайшлі! Ну - хадзем!

Ой, як цяжка, як нязручна хадзіць на дзвюх лапах. Бедныя, бедныя Толя і Коля, як яны пакутуюць! Коля таксама вадзіў Боба за пярэднія лапы.

- Белахвосцік ты... Дуралей малы... Свавольнік! Гэта ж трэба так нас ашукаць!

Коля не ведаў, што гэта я падстроіў такое з Бобавым хвастом.

Мы ідзём гуляць самі

Сёння я прачнуўся раней за Боба. Прачнуўся, бо нехта закрычаў каля будкі на ўсё горла: «Ку-ка-рэ-ку!» Мамы Пальмы ў будцы не было, а Толя з Колем не прыйшлі яшчэ. Патузаў белахвостага за вуха - уставай! Патузаў за хвост - расплюшчыў той вочы, пазяхнуў:

- Ты чаго лезеш? Як цапну зараз...

Гэ, цапне ён... Непаварацень, пакуль збярэцца, дык я тры разы адскочу.

- Хадзем на двор, пагуляем, - сказаў я.

- Мама сказала нікуды не выходзіць з будкі, - адмовіўся Боб. Але сам усё-такі зіркнуў адным вокам на светлы кружок.

І тут зноў пачуўся прарэзлівы крык: «Ку-ка-рэ-ку!» Усё роўна як: «Ратуйцеся! Уцякайце хто куды!»

Белахвосты спалохана ўціснуў галаву ў плечы, падцяў хвост.

- Не бойся, там столькі цікавага! - пацягнуў я яго за вуха.

Паддаўся Боб на ўгаворы. Мы няўклюдна пералезлі цераз парожак.

Ногі нас чамусьці ўсё яшчэ не трымалі моцна. Мы хісталіся і ціснуліся адзін да аднаго. Мо ад страху? Двор такі вялікі - за дзень не перапаўзеш. Гэта ў адзін бок. Амаль столькі ж і ў другі бок ад будкі. Хіба ўпоперак паспрабаваць? Там каля дрэў высозная сцяна з дошак. Толькі гэтыя дошкі не шчыльна стаяць адна каля адной, а нібы цераз адну. Называецца гэта плот - так мама ўчора казала. Каля плота заўзята грабуць лапамі пясок смешныя белыя звяры на дзвюх нагах. Замест пысак у іх дзюбы. Хвасты растапыраныя, шырокія, на галовах нейкія банцікі. На дзвюх нагах, а на людзей не падобныя!

- Падыдзем бліжэй? - нясмела прашаптаў я.

- Ай... - віскнуў Боб.

Самы большы з гэтых двухногіх раптам адтапырыў у бакі шырачэзныя лапы, замахаў імі, пагнаў на нас вецер і пыл. І нечакана ўзляцеў на плот.

- Ку-ка-рэ-ку-у!!! Рыхтуйцеся да дажджу!

Крык быў страшны, і мы кінуліся хавацца за будку. А ногі нашы падкошваліся, мы тыцкаліся пыскамі ў пясок, куляліся.

Пасядзелі, аддыхаліся. У кутку за будкай я ўбачыў кучу кольцаў, зверху ляжаў прывязаны да іх абручык. Я падышоў, панюхаў: кольцы былі халодныя і пахлі мамаю. Яшчэ мацней пах мамаю абручык, ён не быў такі халодны і цвёрды. Што гэта за дзіва такое?

- Глядзі, хто ідзе! - Боб торкнуў пысаю мне пад бок.

Я азірнуўся. Да дзюбатых стварэнняў падыходзіла яшчэ адно. Не адно, а адна, бо гэта, мабыць, была мама. За ёю беглі, мітусліва перабіралі тоненькімі ножкамі яе дзеці. Кругленькія, пушыстыя і, мабыць, мякенькія. Яны папісквалі, як мы, а на шчанят не былі падобныя.

Дзюбатая мама квактала, клікала за сабою дзяцей. А дайшла да таго месца, дзе сядзеў на плоце крыкун, сказала:

- Злазь з плота, не смяшы курэй! Кэх, кэх... Не пужай, ніякага дажджу не будзе!

- Будзе, квактуха, будзе! Гэта я табе кажу - певень! - і ён зноў закрычаў: - Ку-ка-рэ-ку-у! Скора будзе дождж! Кураняты, не адыходзьце далёка ад мамы.

- Той, што на плоце, - певень! - прашаптаў мне на вуха Боб.

- Тыя, што ўнізе, - куры і кураняты, - сказаў я. - Давай пагуляем з куранятамі!

Як смешна ішоў Боб! Лапкі кароценькія, тоўстыя, жывоцік ледзь па зямлі не шмаруе. А хвосцік закруціў на спіну! Задраў і я, падумаеш, не вялікая навука... На паўдарозе мы прыселі: і стаміліся, і квактуха якраз паклікала да сябе куранят: «Кэ-кэ-кэ! Бяжыце сюды, чарвяка знайшла!»

Першымі дабеглі кураня з белымі крапінкамі на крыльцах і кураня з чорнымі крапінкамі. Схапілі дзюбкамі чарвяка за канцы. Тузаюць кожнае да сябе. То адно перацягне канацік, то другое, то адно тупаціць за чарвяком, то другое. А чарвяк то расцягнецца, то скароціцца. Трапечуць кураняты маленькімі крыльцамі, упіраюцца, не паддаюцца адно аднаму, ажно садзяцца на хвосцікі. Раптам кончык чарвяка выслізнуў з дзюбкі правага кураняці, таго, што з чорнымі крапінкамі на крыльцах. Чарвяк - плясь! - па левым кураняці. А кураня - кулець! І другое ўпала, у другі бок...

- Хі-хі-хі! - не вытрываў Боб.

- Абодва прагныя, - сказаў я.

Падхапілася чорнае кураня, зноў учапілася дзюбкаю ў кончык чарвяка. Тузець! Белае кураня ўсхапілася на ногі, а чарвяк ужо вырваўся ў яго - плясь! - па дзюбе чорнаму.

- Ну, што вы не падзеліце! - Мама-квактуха дзеўбанула чарвяка, падняла - а на кончыку кураня вісіць, гушкаецца. Курыца апусціла яго на дол, дзёўб, дзёўб - разарвала чарвяка на кавалкі. Аднаго чарвяка на чатырох куранят хапіла.

- Прыміце і нас у кураняты! - Падышлі мы да квактухі.

- Хто такія? Прэч! - Курыца дзюбнула і мне ў галаву, і Бобу.

З вачэй пасыпаліся іскры, падкасіліся ногі. А курыца натапырылася, закруцілася, затупала на месцы: «Ух, якая я злосная... Кэх, кэх... Суньцеся толькі яшчэ! Суньцеся!»

З віскам мы кінуліся ў будку.

З неба штосьці льецца

- За што яна нас? - скуголіў Боб, тручы лапкаю гузак на галаве.

- Мы ж хацелі толькі пазнаёміцца, пагуляць! - усхліпваў і я, цёр лапкаю вочы.

- Пабаялася, што чарвяка адбяром... Трэба нам яе чарвякі! - не мог супакоіцца Боб.

Добра, што ў нас ёсць будка. А то куды б мы ўцякалі, хаваліся? Як цікава на двары і як небяспечна... І хоць шчымелі і балелі гузакі на галовах, нам усё роўна зноў хацелася на двор. Вось каб не было там квактухі! Самы страшны звер - квактуха.

- Падумаеш! - сказаў я. - А наша мама яшчэ большая!

- Як скажам ёй... Як страсяне за шкірку тую квактуху! - пагражаў Боб.

І тут зноў закрычаў певень:

- Ратуйцеся-я-я!!!

Храбры Боб віскнуў і шмыгнуў у цямнейшы куток будкі. Спужаўся і я, але крыху памарудзіў. І тут як ляснула-бліснула! Я на момант аслеп і аглух. А потым убачыў, як па двары закружылася, завіхурыла смецце і пыл, нібы вялізны сабака мёў хвастом зямлю. А дрэвы за плотам таксама махалі галінамі, яшчэ больш наганялі ветру.

Квактуху вецер раскудлаціў і папхаў, пакаціў па двары. За ёю імчаліся, ножак не згледзець, клубочкі-кураняты. Піск, крык, кудахтанне...

Раптам расчыніліся дзверы чалавечага дома, выбегла баба Ганна: «Ах! Ох! Сюды! Сюды!» Я ведаў ужо, што гэты вялікі чалавек - баба Ганна, гаспадыня. Паказвала неяк здалёк мама Пальма. У людзей смешная прывычка - надзяваюць на сябе адзенне. Дык я запомніў прыкметы бабы: яна адзявае адну шырозную-шырозную штаніну на абедзве нагі адразу. Смех! Яна ж замінае бегаць. Толю, Колю і іх тату лягчэй бегаць, у іх на кожную нагу штаніна асобна.

- Сюды! Ціп-ціп-ціп! - клікала баба Ганна курыцу з куранятамі ў хату.

Квактуха сама ўскочыла на ганак, схавалася ў дзвярах. А кураняты разгублена мітусіліся, крычалі. Баба лавіла іх і падсаджвала на прыступкі ганка. Апошняе кураня так і панесла ў руках.

І тут штосьці залапатала па лісці. Пясок на двары зрабіўся рабы ад чорных плямак-кропель. З неба да зямлі павіслі бліскучыя, празрыстыя вяровачкі.

- Што гэта льецца? - падпоўз да мяне Боб. Высунуў язычок, каб злавіць колькі кропель. Думаў мо, што малако.

І я высунуў язык, лізнуў.

- Гэта не малако. Не той смак, - сказаў я.

Мы выпаўзлі з будкі. І тут нас пачалі дзяўбці і біць кроплі. Халодныя, колкія. Але ад іх не балела. Наадварот, перасталі балець нашы гузакі.

- Гэ-гэй! Гэта дождж! Ён - мокры! - здагадаўся Боб.

- Гэ-гэй! - закрычаў і я. - Мы не баімся нясмачнага дажджу!

Эх, каб з неба лілося замест дажджу малако! Еш - не хачу, купайся ў ім з галавой!

Я паплюхаў лапамі па маленькай лужыне каля будкі, потым па большай, крыху далей. Апырскаў Боба з галавы да кончыка хваста. Вось так! Вось та-ак! А Боб - мяне... А я - яго... А Боб...

- Вы чаго тут мокнеце, як сабакі? - Раптам выскачыла з-за будкі мама Пальма. - Прастудзіцеся!

Мы шмыганулі ў будку.

Каля ўвахода мама страсянулася ўсім целам, у бакі паляцеў дождж.

- І вы атрасіцеся трохі. А то доўга сохнуць будзеце! Во так, глядзіце... - Яна страсянулася яшчэ раз. У бакі зноў паляцеў дождж, толькі меншы.

Я паспрабаваў страсянуцца - і ўпаў.

Паспрабаваў Боб - упаў.

- Эх вы! Нічога вы яшчэ не ўмееце. Пара, пара брацца з вамі за навуку.

Першы мамін урок

- Эх вы! - паўтарыла мама дакорліва. - І чаго вы так марудна расцяце? - Яна аблізвала нас, сушыла языком і не пераставала гаварыць. - Ну, хто з вас можа натапырыць вушы? Э-э, ніхто... А ў вашага таты прыгожа вушы тырчаць... Ну, тады паварушыце імі... Таксама не можаце? А сабакам без гэтага не абысціся. Мы гэтак знакі адзін аднаму падаём, «гаворым».

Мы дружна ўздыхалі: праўда, чыстая праўда, не слухаюцца нас вушы. Эх, каб хутчэй вырасці!

- А хвосцікі як? Слухаюцца вас хвосцікі?

- Ага, мамка! Слухаюцца! - закрычаў Боб.

- Боб навучыўся падціскаць хвост ад страху, - сказаў я.

Боб пакрыўдзіўся.

- Я і задзіраць магу! Во, глядзіце, які вялікі абаранак на спіне.

- Хо, і я магу хвосцік абаранкам рабіць, - сказаў я.

- Ну і абаранкі ж у вас! Не абаранкі - сушкі маленькія. Ёсць такія - цвёрдыя, як костка. Толя даваў мне - смачныя. Калі-небудзь і вы пакаштуеце, навучыцеся цвёрдае есці. Ну, а зараз я не пра гэта. Задзярыце хвосцікі і памахайце імі!

Мы закруцілі хвосцікі на спіну.

- Малайцы. Калі поўны абаранак, хвост напружаны, то гэта многае можа азначаць. Або ў сабакі цудоўны настрой. Або мы ўстрывожаныя, раззлаваныя. Калі ж не поўны абаранак рабіць і крыху памахаць хвастом, значыць: «Прывітанне!» Гэта калі далекавата бачыш знаёмага сабаку. Калі ж добры прыяцель, то трэба махаць мацней і часцей. Сыходзьцеся і лізніце адзін аднаму куточкі рота. Можна і носам пацерціся, паторкаць у пысу яму. Калі ж сапраўды блізкі сябар, то віляць трэба з усёй сілы, прыціскаць вушы да галавы, моршчыць лоб, усміхацца куточкамі губ, лізаць, прытанцоўваць, пакручвацца ў бакі. Я помню, яшчэ малыя былі Толя і Коля, па паўтара года, ці што, прыехалі яны з горада на лета. Тэп, тэп, ідуць да будкі. То я так узрадавалася, так віляла - пазбівала хвастом з ног аднаго і другога.

- Ха-ха-ха! - засмяяліся мы з Бобам. ...